Waterman, Miriam (2023) Het terugdringen van het gebruik van e-sigaretten onder jongeren - Het beleid in Nederland. Master thesis, Sociology.
|
Text
Masterscriptie Miriam Waterman PDF.pdf Download (3MB) | Preview |
Abstract
In de afgelopen jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor het gebruik van e-sigaretten, zowel in de media als in het onderzoeksveld. Het blijkt dat het gebruik van e-sigaretten schadelijker is voor de gezondheid dan voorheen werd gedacht. Desondanks lijken e-sigaretten steeds populairder te worden en de tabaksindustrie zet zich in om mensen, vooral jongeren, aan deze producten te krijgen. Dit botst met de doelen van het Nationaal Preventieakkoord, waarin wordt gestreefd naar een rookvrije generatie. Het beleid omtrent e-sigaretten moet inspelen op deze actuele situatie, zodat het gebruik ervan afneemt en de volksgezondheid beschermd kan blijven. Verder is het vaak lastig om vast te stellen in hoeverre een beleid in potentie effectief is. Meestal is de beleidstheorie niet geheel duidelijk en mist diepgang in onderbouwing. Bovendien is het e-sigarettenbeleid een relatief nieuw beleid met een relatief nieuwe aanpak. Het onderzoek richt zich op de effectiviteit van het e-sigarettenbeleid, waarbij de vraag rijst in hoeverre het huidige beleid effectief zal zijn in het terugdringen van het e-sigarettengebruik, vooral onder jongeren. De beleidstheorie omtrent e-sigaretten is geanalyseerd door beleidsstukken te bestuderen en het voeren van interviews met betrokkenen bij het beleid. Deze beleidstheorie is geformuleerd aan de hand van mechanismen en de bijbehorende maatregelen. Verder is geëvalueerd welke mechanismen en de bijbehorende maatregelen effectief bleken te zijn in het verminderen van andere middelen, ook onder jongeren. Hierbij is gekeken naar het beleid omtrent alcohol en roken, dat samen met het theoretisch kader als maatstaf is gebruikt om de vermoedelijke effectiviteit van het e-sigarettenbeleid te kunnen onderbouwen. Uit het onderzoek is gebleken dat het e-sigarettenbeleid gericht is op de bescherming van de volksgezondheid, met name die van jongeren. Dit betreft het ontmoedigen, verminderen en voorkomen van het gebruik van e-sigaretten, vooral onder jongeren. De beleidstheorie omtrent e-sigaretten omvat een aantal mechanismen, namelijk ‘beschikbaarheid’, ‘zichtbaarheid’, ‘sociale norm’, ‘bewustwording’ en ‘aantrekkelijkheid’. Deze mechanismen kwamen in verschillende mate terug in het beleid omtrent alcohol en roken. Hieruit blijkt ook dat de mechanismen in verschillende mate effectief zijn in het terugdringen van het gebruik van deze producten, ook bij het gebruik onder jongeren. Bovendien is hieruit gebleken dat de maatregelen binnen het e-sigarettenbeleid inspelen op de beschikbaarheid, de aantrekkelijkheid en de bewustwording omtrent e-sigaretten. Daarna volgt de sociale norm en ten slotte volgt de zichtbaarheid. Verder blijkt hieruit dat verschillende maatregelen inspelen op de vijf mechanismen, zoals verkoopbeperkingen, het verbod op smaakjes, het verbod op reclame, het rookverbod, campagnes en het verhogen van de prijs, en zo op het verminderen van het e-sigarettengebruik onder jongeren. Deze maatregelen blijken potentieel het meest effectief te zijn in het inspelen op de mechanismen. Het e-sigarettenbeleid lijkt in potentie dus effectief te zijn, omdat het beleid door middel van diverse maatregelen inspeelt op de vijf mechanismen. Daarbij spelen de maatregelen in op de geringe mate van zelfcontrole bij jongeren en het hedonische goal-frame waar jongeren vaak vanuit handelen. Gezien de volwassen kloof die jongeren ervaren, hebben ze een verhoogd risico op het vertonen van risicogedrag. Een breed scala van maatregelen is dus van belang die inspelen op meerdere mechanismen. Het belangrijkste hierbij is dat het draait om een samenhangend pakket aan maatregelen. De optelsom van effectieve maatregelen van het beleid zullen gezamenlijk in zekere mate het e-sigarettengebruik onder jongeren dus terugdringen. Daarbij zijn er bedreigingen voor de effectiviteit van de maatregelen binnen het e-sigarettenbeleid, zoals de ‘illegale’ verkoop van e-sigaretten, beperkte handhaving en het tempo waarin maatregelen worden doorgevoerd. Ten slotte worden enkele aanbevelingen gedaan voor het beleid, onder andere aanvullende maatregelen, zoals het verhogen van de leeftijdsgrens naar 21 jaar. Ook worden enkele aanbevelingen gedaan voor vervolgonderzoek, namelijk een evaluatieonderzoek van losse maatregelen, het invoeren van een gestandaardiseerde monitor, onderzoek naar de vormen van bedreigingen voor het beleid en het benaderen van andere betrokkenen bij dit thema, zoals mensen uit de tabaksindustrie of (jonge) gebruikers van e-sigaretten.
| Item Type: | Thesis (Master) |
|---|---|
| Supervisor name: | Bie, E.F.A.E. de |
| Degree programme: | Sociology |
| Differentiation route: | Criminaliteit en Veiligheid [Master Sociology] |
| Date Deposited: | 30 Nov 2023 12:56 |
| Last Modified: | 30 Nov 2023 12:56 |
| URI: | http://gmwpublic.studenttheses.ub.rug.nl/id/eprint/2939 |
Actions (login required)
 |
View Item |