Zwartscholten, Shanna (2025) Tussen Zorg en Macht: Ervaringen met Machtsverhoudingen van Directe Zorgprofessionals. Master thesis, Pedagogical and Educational Sciences.
![[img]](https://gmwpublic.studenttheses.ub.rug.nl/style/images/fileicons/text.png) |
Text
MasterthesisOrthopedagogiekShannaZwartscholtenS6067611.pdf Restricted to Repository staff only Download (607kB) |
Abstract
In de gehandicaptenzorg heerst een hiërarchische cultuur met het risico dat interprofessionele samenwerking inefficiënt verloopt door hermeneutisch onrecht en getuigenisonrecht. Hermeneutisch onrecht ontstaat wanneer bepaalde groepen niet over de benodigde taal of concepten beschikken om ervaringen adequaat te begrijpen en te communiceren. Het compliceert de deelname aan het gezamenlijke duidingsproces, waardoor ervaringen of perspectieven mogelijk niet worden erkend of begrepen. Getuigenisonrecht doet zich voor wanneer de geloofwaardigheid van een individu wordt ondermijnd op basis van vooroordelen. Deze factoren vormen aanzienlijke risico's voor de kwaliteit van zorg en de samenwerking tussen zorgprofessionals. Dit onderzoek richt zich op de vraag: “In hoeverre komen kennisverschillen en machtsverhoudingen in de gehandicaptenzorg tot uiting in de samenwerking tussen directe zorgprofessionals en behandelaars bij de dagelijkse uitvoering van werkzaamheden en hoe wordt deze samenwerking ervaren door directe zorgprofessionals?” Directe zorgprofessionals zijn medewerkers die in direct contact staan met de cliënt tijdens de dagelijkse begeleiding. Onder behandelaars worden gedragswetenschappers, artsen en psychiaters verstaan. Dit onderzoek maakt gebruik van kwalitatieve methoden, waaronder semigestructureerde interviews met 11 directe zorgprofessionals van eenzelfde organisatie in de gehandicaptenzorg. Met als doel om ervaringen met kennisverschillen, machtsverhoudingen en interprofessionele samenwerking uiteen te zetten. Tevens zijn de ervaren hiërarchische verhoudingen door de directe zorgprofessionals gevisualiseerd middels sociogrammen. De bevindingen tonen aan dat er een waargenomen hiërarchie bestaat op de werkvloer, waarbij gedragswetenschappers als toegankelijker en meer betrokken worden ervaren dan artsen en psychiaters. Directe zorgprofessionals voelen dat hun expertise vaak wordt ondergewaardeerd of voelen zich niet gehoord, voornamelijk door artsen en psychiaters, wat leidt tot hermeneutisch onrecht en getuigenisonrecht. Uit de concept- en data-gedreven analyse blijkt dat directe zorgprofessionals gedragswetenschappers als verbindend en ondersteunend ervaren, terwijl het contact met artsen en psychiaters vaak als zakelijk en afstandelijk wordt gezien. Dit verschil in benadering beïnvloedt de samenwerking en de ervaren gelijkwaardigheid op de werkvloer. Kennisverschillen lijken hierin mede bepalend te zijn; er lijkt impliciet status te worden ontleend aan specialistische expertise, wat invloed heeft op de onderlinge verhoudingen. Bovendien blijkt dat de beperkte beschikbaarheid van artsen en psychiaters de samenwerking bemoeilijkt, wat leidt tot een gevoel van eenzijdigheid en het vermijden van contact met hen. Het onderzoek wijst erop dat het vergroten van bewustzijn rondom machtsverhoudingen en (onbedoeld) onrecht een mogelijke eerste stap kan zijn richting een cultuurverandering binnen soortgelijke organisaties. Daar waar dergelijke processen vaak subtiel en onbewust verlopen is het erkennen ervan op zichzelf al betekenisvol. Door de samenwerking te verbeteren en de erkenning van de expertise van directe zorgprofessionals te vergroten, kan de kwaliteit van de gehandicaptenzorg en de werktevredenheid worden verbeterd. Sleutelwoorden: gehandicaptenzorg; interprofessionele samenwerking; hermeneutisch onrecht; getuigenisonrecht; machtsverhoudingen; kennisverschillen.
| Item Type: | Thesis (Master) |
|---|---|
| Supervisor name: | Brouwer, J. |
| Degree programme: | Pedagogical and Educational Sciences |
| Differentiation route: | Orthopedagogiek [Master Pedagogical and Educational Sciences] |
| Date Deposited: | 19 Jun 2025 09:11 |
| Last Modified: | 19 Jun 2025 09:11 |
| URI: | http://gmwpublic.studenttheses.ub.rug.nl/id/eprint/4948 |
Actions (login required)
 |
View Item |