Tussen brein, gedrag en normen: een kritische blik op metaforen over ASS in universitaire studieboeken

Wolting, Rachella (2025) Tussen brein, gedrag en normen: een kritische blik op metaforen over ASS in universitaire studieboeken. Master thesis, Pedagogical and Educational Sciences.

Text Master-Thesis-Rachella-Wolting-s6099491-metaforen-studieboeken-ASS.pdf Restricted to Repository staff only Download (741kB)

Abstract

Hoewel metaforen een belangrijke rol spelen in de conceptualisering van autismespectrumstoornissen (ASS), is er weinig onderzoek gedaan naar het gebruik ervan in academische studieboeken. Volgens Lakoff & Johnson (1980) vormen metaforen de kern van ons denken en hebben zij een fundamentele invloed op hoe we concepten zoals ASS begrijpen. Dit onderzoek analyseert hoe metaforen, die voorkomen in studieboeken aan Nederlandse universiteiten, vorm geven aan de conceptualisering van ASS met specifieke aandacht voor psychologische, biomedische, sociaal-culturele en neurodiversiteitsperspectieven. Door middel van een kwalitatieve inhoudsanalyse van 18 studieboeken uit bacheloropleiding aan de Universiteit van Amsterdam en Tilburg University, zijn metaforen gecodeerd en geclassificeerd. Gebaseerd op de ‘Conceptual Metaphor Theory’ van Lakoff & Johnson (1980) zijn metaforen geïdentificeerd en geanalyseerd door hun brondomeinen (de concrete beelden) en doeldomeinen (de te verklaren concepten) te coderen, waarbij de doeldomeinen corresponderen met de genoemde perspectieven. De resultaten tonen aan dat het psychologische en biomedische perspectief dominant zijn, waarin ASS veel gepresenteerd wordt als een afwijking in cognitie, gedrag of hersenfunctie. Sociaal-culturele en neurodiversiteitsperspectieven worden in de metaforen nauwelijks belicht, wat wijst op een eenzijdige benadering die risico’s met zich meebrengt voor de beeldvorming en het onderwijs rondom ASS. De complexiteit en contextafhankelijkheid van metaforenanalyse vormen bovendien methodologische uitdagingen. Deze bevindingen onderstrepen de noodzaak van expliciete taalreflectie in de opleiding van toekomstige professionals om zo een inclusiever en meer genuanceerd begrip van ASS te bevorderen.

Item Type:	Thesis (Master)
Supervisor name:	Meerman, S. te
Degree programme:	Pedagogical and Educational Sciences
Differentiation route:	Orthopedagogiek [Master Pedagogical and Educational Sciences]
Date Deposited:	27 Jun 2025 10:23
Last Modified:	27 Jun 2025 10:23
URI:	http://gmwpublic.studenttheses.ub.rug.nl/id/eprint/5171

Actions (login required)

View Item