Solidariteit op de weegschaal: Een pil voor het individu, een prijs voor de samenleving.

Braad, Nienke (2025) Solidariteit op de weegschaal: Een pil voor het individu, een prijs voor de samenleving. Master thesis, Sociology.

Text MasterthesisNienkeBraadS5275296DefinitieveVersie.pdf Restricted to Repository staff only until 5 December 2025. Download (1MB)

Abstract

De toenemende vraag naar gewichtsreducerende middelen door mensen met overgewicht roept medische en maatschappelijke zorgen op. Zo is het zorgelijk dat steeds meer mensen zoeken naar een medische oplossing voor een probleem wat in de meeste gevallen voorkomen kan worden met een gezonde leefstijl. Tegelijkertijd zien sociologen dat sinds de jaren 80 van de vorige eeuw steeds vaker individuen vragen om een medische oplossing voor een niet-medisch probleem. De vraag om gewichtsreducerende middelen te vergoeden voor mensen met overgewicht is daar een voorbeeld van. Het Zorginstituut Nederland gaf in juni 2024 een negatief pakketadvies voor het vergoeden van Wegovy, de merknaam van een gewichtsreducerend middel, voor mensen met overgewicht. Zo zou het vergoeden van Wegovy grote impact hebben voor het budget van dure geneesmiddelen, waardoor de houdbaarheid van het zorgstelsel onder druk komt te staan. Ondanks dat het Zorginstituut de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport adviseerde om het maatschappelijk gesprek over deze middelen te stimuleren, is er nog maar weinig bekend over wat burgers van dergelijke middelen vinden. Daarom is dit onderzoek uitgevoerd met als doel om inzicht te krijgen in wat het burgerperspectief is op het gebruik en de vergoeding van gewichtsreducerende middelen door en voor mensen met overgewicht. Dit onderzoek richt zich specifiek op mensen met overgewicht, bij wie er geen medische noodzaak is voor dergelijke middelen. Om deze vraag te beantwoorden is kwalitatief onderzoek uitgevoerd door drie focusgroepen te organiseren in verschillende buurthuizen in de omgeving van Diemen en Zwolle. De kwalitatieve gegevens zijn geanalyseerd door een thematische analyse uit te voeren in Atlas.Ti. De resultaten tonen aan dat er niet één burgerperspectief is op het gebruik en de vergoeding van gewichtsreducerende middelen door en voor mensen met overgewicht, bij wie geen medische noodzaak is voor dergelijke middelen, maar dat dit veelzijdig en genuanceerd is. Zo noemen meerdere deelnemers aan de focusgroepen dat mensen in eerste instantie zelf verantwoordelijk zijn voor gewicht en leefstijl. Tegelijkertijd vinden sommige deelnemers het niet eerlijk om de verantwoordelijkheid voor overgewicht volledig bij het individu te leggen, omdat het ontzettend moeilijk is om af te vallen in een maatschappij waarin mensen continu worden verleid met ongezond voedsel. Bovendien blijkt uit de resultaten dat er bij de deelnemers over het algemeen weinig draagvlak is voor de vergoeding van gewichtsreducerende middelen door en voor mensen met overgewicht, bij wie daarvoor geen medische noodzaak is. Een kanttekening bij deze bevindingen is dat jongeren en jongvolwassenen ondervertegenwoordigd zijn in dit onderzoek, terwijl de verwachting is dat het aantal mensen met overgewicht bij hun het sterkst en snelst zal toenemen. Daarom is het raadzaam om vervolgonderzoek te doen naar hoe deze groep aankijkt tegen het gebruik en de vergoeding van dergelijke middelen. Tot slot wordt aanbevolen om burgers actief te betrekken bij beleidsbeslissingen over dure geneesmiddelen om draagvlak te creëren voor dit beleid. Dit kan bijvoorbeeld met een burgerberaad, waarbij de morele en beleidsmatige afwegingen van burgers worden meegenomen in een beleidsbeslissing.

Item Type:	Thesis (Master)
Supervisor name:	Steverink, B.J.M. and Tol, D.G. van
Degree programme:	Sociology
Differentiation route:	Sociologie van Gezondheid, Zorg en Welzijn [Master Sociology]
Date Deposited:	26 Nov 2025 08:12
Last Modified:	26 Nov 2025 08:12
URI:	http://gmwpublic.studenttheses.ub.rug.nl/id/eprint/5995

Actions (login required)

View Item